'Veilig', 'gezellig', 'thuiskomen', het zijn maar een paar veelgehoorde woorden waarmee deelnemers het transmannenweekend van 29 tot 31 augustus in Ommen typeren bij het afsluitende rondje. En 'gezellig' lijkt misschien nauwelijks het vermelden waard, maar in een groep waarin zoveel mensen met eenzaamheid, uitsluiting en afwijzing te maken hebben, is gezelligheid van levensbelang.

Jezelf kunnen zijn, anderen ontmoeten die zich net zo voelen, vragen kunnen stellen en over alles kunnen praten, maar ook gewoon even onbezorgd plezier hebben. Dat was wat 43 deelnemers uit het hele land zochten en vonden in Ommen. "Ik denk dat iedere trans man dit een keertje mee moet maken," schreef een deelnemer na afloop in de evaluatie.

De organisator, Stichting Transman, zet zich al 15 jaar in voor mensen uit het transmannelijke spectrum, binair en non-binair, en hun partners. Omdat we niet elk weekend met elkaar kunnen gaan kamperen, is er een drukke appgroep, onderverdeeld in subgroepen waarin advies wordt uitgewisseld, mensen steun en herkenning vinden, en leden voorstellen om samen activiteiten te ondernemen, van gamen tot een cursus gebarentaal. Maar omdat appen geen volwaardige vervanging is voor menselijk contact, is het soms hard nodig elkaar even live mee te maken. Vandaar, één of twee keer per jaar, het transmannenweekend.

We sliepen in grote tenten die al klaarstonden bij aankomst, op vrijdagmiddag. Door het bosachtige terrein en het feit dat we een eigen plek hadden waar geen andere kampeerders stonden, voelden de meesten zich al snel op hun gemak. Vanwege autopech konden we pas later dan gepland koken en avondeten, dus het voorstelrondje werd doorgeschoven naar zaterdagmorgen.

"Ik voelde me zo veilig dat ik mezelf niet dwong om compleet aanwezig te zijn in elk programmaonderdeel, maar zelfs een keer lag te slapen. Veilig voelen leverde betere zelfzorg op." - Kailash

Verschillende workshops hielpen om het onderlinge contact te versterken en om van alles over jezelf te ontdekken. Een groep begon zaterdag na het ontbijt met jiujitsu, waarbij we leerden een aanval met een verdedigingstechniek te beantwoorden en ons lekker uitputten. Anderen kregen intussen in de workshop 'hormonen voor doe-het-zelvers' informatie over testosteron en het zelf toedienen daarvan. Na de lunch was er een theaterworkshop, waarin we in paren korte scenes bedachten en speelden, gebaseerd op eigen ervaringen. "Best heftig," vertelt een deelnemer, "zeker om een keer de andere kant te spelen: degene die misgendert." Op een ander deel van het terrein werd er onder deskundige begeleiding een groepsgesprek gevoerd over genderidentiteit en labels. Aan het eind van de middag speelden we, om even helemaal los te komen, met de hele groep de ludieke 'oud-Hollandsche transspelen', waarbij we in teams streden in spelletjes als piemeltje prik, cockringwerpen en balzaklopen. Vanwege een stookverbod, in verband met droogte, was het kampvuur 's avonds vervangen door een kampeerlampje. Er werd niet minder enthousiast door gezongen.

Op zondag verzorgde een koordirigent samen met een zangdocent in opleiding een zangworkshop, want goed gebruik van je stem vergroot je zelfvertrouwen. De andere deelnemers deden mee aan de workshop 'piemels en packers', waarin ze verschillende protheses in het echt konden zien. Want ruilen na aanschaf gaat niet, maar het is heel moeilijk je online een beeld te vormen van de juiste maat of kleur, laat staan van wat fijn zou dragen.

"Ik had al de gedachte dat ik wel altijd transmannenweekend wil... dagelijks. Omringd met iedereen dit weekend voelde heel natuurlijk. De wereld erbuiten voel ik me een stuk minder op mijn gemak." - Vince

Tussendoor was er alle ruimte voor diepe en natuurlijk ook minder diepe gesprekken. Het is niet niks, als je erover nadenkt, om het zomaar met tientallen onbekenden te hebben over je lijf, over welke operaties je wel of niet wenst, waar je bang voor bent, hoe het voelt als mensen je misgenderen of als je eigen familie je niet begrijpt. Maar al die gesprekken werden de hele dag door gevoerd in wisselende groepjes en voor veel deelnemers ging dat, soms tot hun eigen verrassing, als vanzelf. Mensen durfden heel persoonlijke vragen te stellen en informatie te delen. Bijna iedereen sprak elkaar, ook mensen die voor het eerst mee waren. Gevraagd wat er volgend weekend weer zo zou moeten, meldt een deelnemer dan ook enthousiast: "De gezamenlijke maaltijden! Daar begonnen voor mij de gesprekken met anderen, wat mij erg hielp, aangezien ik normaal best veel moeite heb met gesprekken beginnen en in een groep zijn."

Doordat er het hele weekend tolken Nederlandse Gebarentaal bij waren en alles toegankelijk werd gemaakt voor mensen die aanpassingen nodig hadden, bijvoorbeeld vanwege hun mobiliteit of een specifiek dieet, kon iedereen aan alles meedoen en volop genieten. De deelnemers, maar ook de organisatie, de workshopleiders (van wie de meesten deelnemer waren) en de tolken, iedereen behoorde tot de doelgroep. En we voelden allemaal: éven de norm zijn in plaats van de afwijking, en je kunt weer een hele poos vooruit.

"Ik heb een 'trans jetlag'. Terug in de 'echte' wereld is pittig." - Roan

Met dank aan

Het COC’s Bob Angelo Fonds ondersteunt kleinschalige initiatieven die gericht zijn op de acceptatie van LHBTI’s, vóór en door LHBTI’s. Steun het fonds om ontmoeting mogelijk te maken - www.bobangelo.nl